कालेबुङकी प्रशान्ति सुनवार, भोपालमा सम्पन्न ३१औं राष्ट्रिय बाल विज्ञान कङ्ग्रेसमा चम्किइन्

कालिमन्यूज, १३ जनवरी २०२५, कालेबुङ : कालिम्पोङ कन्या उच्च्त्तर माध्यमिक विद्यालय की विद्यार्थी प्रशान्ति सुनवारले भोपालको रविन्द्र भवनमा २०२५ जनवरी ३ देखि ६ सम्म आयोजित ३१औं राष्ट्रिय बाल विज्ञान कङ्ग्रेस (एनसीएससी) मा पश्चिम बंगालको प्रतिनिधित्व गर्दै आफ्नो प्रतिभा प्रदर्शन गरिन्।

प्रशान्तिले राज्यका अन्य ३० विद्यार्थीहरूसँगै आफ्नो परियोजना कम मूल्याङ्कन गरिएका कोदोको गुणहरू पुनर्मूल्याङ्कन” शीर्षकमा प्रस्तुत गरिन् जसले राष्ट्रिय स्तरमा प्रशंसा प्राप्त गर्यो।

प्रशान्ति, जो आफ्नो विद्यालयको २०२४ को डक्स (सबैभन्दा उत्कृष्ट र होनहार विद्यार्थीलाई दिइने पुरस्कार) हुन्, हाल २०२५ को माध्यमिक परीक्षा (माध्यमिक परीक्षा) को तयारी गरिरहेकी छिन्। आफ्नो शिक्षक योग्यमाया खवासको मार्गदर्शनमा उनले मुठे कोदो मिलेटको पौष्टिकता र दिगो खेतीका सम्भावनाहरूबारे अनुसन्धान गरेकी थिइन्। उनको अनुसन्धानमूलक परियोजना वैज्ञानिक गहिराइ र सान्दर्भिकताको लागि सराहना गरिएको थियो।

प्रशान्तिको मार्गदर्शक (गाइड) शिक्षिका, योग्यमाया खवासले, प्रशान्तिको उपलब्धिमा सन्तुष्टि व्यक्त गर्दै, भनिन कि प्रशान्तिको प्रोजेक्ट थेसिस राष्ट्रिय स्तरमा प्रशंसायोग्य प्रयाससहित प्रस्तुत गरिएको थियो। उहाँले परियोजनाको मूल्याङ्कन गर्नेहरुले यसलाई गहिरो अनुसन्धान र राम्रो तरिकाले कार्यान्वयन गरिएको पाएपछि प्रशंसा पनि गर्नुभयो।

कालिम्पोङ गर्ल्स हाइ स्कूलका प्रिन्सिपल, निम मायल लेप्चाले पनि प्रशान्तिलाई बधाई दिनुभयो, उनले पनि भनिन कि यो स्कूलको लागि ठूलो गर्वको कुरा हो कि प्रशान्तिले केवल आफ्नो स्कूलको मात्र होइन, जिल्लाको र राज्यको पनि राष्ट्रिय मञ्चमा प्रतिनिधित्व गर्न सफल भइन्। हामी यस उपलब्धिमा अत्यन्तै खुशी छौं।

यस परियोजनाले जिल्ला र राज्य स्तरमा प्रभावशाली प्रदर्शन गरेपछि यो प्रतिष्ठित राष्ट्रिय कङ्ग्रेसमा छनोट भएको थियो। परियोजनामा विस्तृत डेटा सङ्कलन र विश्लेषण समावेश थियो।

एनसीएससीले युवा वैज्ञानिकहरूलाई अनुसन्धान मार्फत समसामयिक मुद्दाहरू अन्वेषण गर्ने प्लेटफर्म प्रदान गर्दछ, जसले वैज्ञानिक सोच र नवीनतालाई प्रोत्साहन गर्दछ। प्रशान्तिको परियोजनाले स्थानीय बाली प्रवर्द्धन र वातावरणीय स्थिरताको सन्देश बोकेको छ।

प्रशान्ति पश्चिम डुवर्सको दालिमकोट चिया बगानकी निवासी हुन् र उनको उपलब्धि कालेबुङका लागि महत्त्वपूर्ण उपलब्धि हो। उनी राज्यको३० विद्यार्थीहरूमध्ये एक हुन्, जसले राज्यभरिबाट छनोट भई राष्ट्रिय कार्यक्रममा भाग लिएका थिए।

यो छनोट अक्टोबर ७ र ८, २०२३ मा कोलकाताको हेयर स्कूलमा आयोजित राज्यस्तरीय एनसीएससीबाट सुरु भएको कडा प्रक्रियाबाट भयो, जहाँ राज्यभरिबाट ३३४ परियोजनाहरू प्रस्तुत गरिएको थियो।

राज्यस्तरबाट उत्कृष्ट ३० परियोजनाहरू राष्ट्रिय स्तरमा प्रस्तुत गर्नका लागि छनोट गरिएका थिए। यी परियोजनाहरू कालेबुङ, अलिपुरद्वार, जलपाइगुडी, कूचबिहार र अन्य विभिन्न जिल्लाहरूबाट आएका थिए।

कालेबुङ जिल्ला समितिका समन्वयक अरुण के राईले कालेबुङका विद्यालयहरूले विभिन्न क्षेत्रमा प्रभावशाली अनुसन्धान प्रस्तुत गर्दै महत्त्वपूर्ण सहभागिता जनाएको बताए।

कालेबुङका उत्कृष्ट परियोजनाहरू मध्ये प्रशान्तिको कोदो सम्बन्धी परियोजना, निकिता ओझाको पहाडी क्षेत्रहरूमा घट्दो मुहान पानी संरक्षण (टिस्टाब्रिज उच्च्त्तर माध्यमिक विद्यालय), मुस्कान महतोको कालेबुङ जिल्लाका जंगली खाद्य फलफूल र तिनको आर्थिक सम्भाव्यता (सन्त जर्ज उच्च्त्तर माध्यमिक विद्यालय), र स्पन्दन मन्नाको सस्तो इ-साइकलद्वारा कालेबुङको भारी कार्बन उत्सर्जन र ट्राफिक जाम कम गर्नु (डा. ग्राहम्स होम्स) सामेल थिए।

जिल्लास्तरीय कङ्ग्रेस २०१९ देखि हरेक वर्ष आयोजना हुँदै आएको छ। यसमा राज्यभरिबाट १,७८१ परियोजनाहरू प्रस्तुत भएका थिए, जसमध्ये कालेबुङबाट १५ परियोजनाहरू थिए।

सुरुक मन्दोदरी उच्च्त्तर माध्यमिक विद्यालय, बाग्राकोट उच्च्त्तर माध्यमिक विद्यालय, लाभा उच्च्त्तर माध्यमिक विद्यालय, र सन्त जर्ज उच्च्त्तर माध्यमिक विद्यालय जस्ता विद्यालयहरूले यस कार्यक्रममा भाग लिएका थिए, जुन कालेबुङ जिल्ला समितिले आयोजना गरेको हो।

राज्यस्तरीय कार्यक्रम साइन्स कम्युनिकेटर्स फोरम (एससीएफ) पश्चिम बंगालले आयोजना गर्दछ, जसले राज्यका सबै जिल्ला समितिहरूको गतिविधि अनुगमन गर्छ।

एनसीएससीले युवा मस्तिष्कलाई वैज्ञानिक चुनौतीहरूको अन्वेषण गर्न प्रेरित गर्दै नवीन समाधानहरू विकास गर्न प्रोत्साहित गर्दछ। यसले शिक्षकहरूलाई आफ्नो ज्ञान ताजा राख्न र शिक्षणकला बढाउन पनि प्लेटफर्म दिन्छ।

प्रशान्ति जस्ता विद्यार्थीहरूको लागि, एनसीएससीको अनुभवले भविष्यमा अनुसन्धानका अवसरहरू खोल्न र आत्मविश्वास साथै वैज्ञानिक जिज्ञासा विकास गर्न मद्दत गरेको छ।

कालेबुङमा विज्ञान र अनुसन्धानमा युवा प्रतिभाहरूलाई प्रोत्साहन गरिरहँदा, प्रशान्ति सुनवारको उपलब्धिले यस क्षेत्रमा विज्ञान शिक्षामा बढ्दो चासोको प्रमाण प्रस्तुत गर्दछ।